DUBAİ, 2 ARALIK, 2023 (WAM) --
Bugün, COP28 Başkanlığı, insanların sağlığını artan iklim etkilerinden korumaya yönelik eylemleri hızlandırmak amacıyla yeni bir "COP28 BAE İklim ve Sağlık Deklarasyonunu" duyurmak üzere Dünya Sağlık Örgütü (WHO) ile bir araya geldi. Deklarasyon, dünya liderlerinin COP28'in başlangıcı için bir araya geldiği Dünya İklim Eylem Zirvesi'nde duyuruldu.
123 ülkenin imzaladığı Deklarasyon, COP'ta düzenlenen ilk Sağlık Gününden bir gün önce duyurulur. Hükümetlerin toplulukları koruma ve sağlık sistemlerini aşırı sıcaklık, hava kirliliği ve bulaşıcı hastalıklar gibi iklimle bağlantılı sağlık etkileriyle başa çıkacak şekilde hazırlama ihtiyacını kabul etme konusunda dünyada bir ilki işaret ediyor.
Deklarasyon, aralarında Brezilya, Malavi, İngiltere, ABD, Hollanda, Kenya, Fiji, Hindistan, Mısır, Sierra Leone ve Almanya'nın da bulunduğu bir dizi şampiyon ülkenin desteğiyle geliştirildi. Bu ortak eylem, kirli havadan kaynaklanan yıllık ölümlerin yaklaşık 9 milyon kişiyi vurduğu ve her yıl 189 milyon insanın aşırı hava koşullarına bağlı olaylara maruz kaldığı bir dönemde gerçekleşti.
Sanayi ve İleri Teknoloji Bakanı ve COP28 Başkanı Dr. Sultan bin Ahmed El Cebir, "İklim değişikliğinin etkileri zaten kapımızda. 21. yüzyılda insan sağlığına yönelik en büyük tehditlerden biri haline geldiler. Hükümetler artık haklı olarak sağlığı iklim eyleminin önemli bir unsuru olarak kabul etti. Deklarasyon, küresel emisyonları azaltmamız ve sağlık sistemlerimizi güçlendirmek için birlikte çalışmamız gerektiğine dair güçlü bir sinyal gönderiyor." dedi.
WHO Genel Direktörü Dr. Tedros Adhanom Ghebreyesus, "İklim krizi bir sağlık krizidir, ancak sağlık çok uzun zamandır iklim tartışmalarında bir dipnot olarak görülüyor. WHO, COP28 Başkanlığında sağlığı temel bir öncelik haline getirdiği için BAE'ye teşekkür ediyor ve hem gezegenin hem de insanların sağlığını korumak için iklime dayanıklı ve düşük karbonlu sağlık sistemleri inşa etme ihtiyacını vurgulayan bu beyanı memnuniyetle karşılıyor." dedi.
Malavi Devlet Başkanı Lazarus Chakwera, "İklim değişikliği toplumlarımızın sağlığını ve refahını giderek daha fazla etkiliyor. Malavi bu etkileri ilk elden yaşadı; aşırı hava olayları on binlerce vatandaşımızı yerinden etti ve binlercesini daha öldüren bulaşıcı hastalık salgınlarını tetikledi. Bu yıl COP28'de sağlık ve refah yatırımlarına öncelik veren, fosil yakıtlardan adil bir geçiş sağlayan ve hepimiz için daha sağlıklı bir gelecek yaratan daha cesur bir yol çağrısında bulunuyoruz." dedi.
Deklarasyon, iklime daha dayanıklı sağlık sistemleri oluşturmak, emisyonları azaltmak ve iklim eyleminin sağlık açısından faydalarını en üst düzeye çıkarmak için sektörler arası iş birliğini güçlendirmek ve iklim ve sağlık çözümleri için finansmanı artırmak da dahil olmak üzere, iklim ve sağlık arasındaki bağlantı noktasındaki bir dizi eylem alanını kapamaktadır. İmzacılar ayrıca sağlık hedeflerini ulusal iklim planlarına dahil etmeyi ve gelecekteki COP'ler de dahil olmak üzere iklim değişikliğinin sağlık risklerini ele almak için uluslararası iş birliğini geliştirmeyi taahhüt ettiler.
Finansın Deklarasyonun başarısının önemli bir itici gücü olacağı da kabul edilmektedir. Böylelikle, COP28 Başkanlığı, iklim ve sağlık finansmanını desteklemek, yeni ve ek finansmanı harekete geçirmek ve dönüştürücü projeler ve yeni çok sektörlü yaklaşımlarla yenilikçiliği teşvik etmek için on ilkeyi açıklamak üzere AIDS, Tüberküloz ve Sıtmayla Mücadele Küresel Fonu, Yeşil İklim Fonu, Rockefeller Vakfı ve WHO ile bir araya geldi. 40'tan fazla finansman ortağı ve sivil toplum kuruluşu tarafından onaylanan COP28 İklim ve Sağlık Çözümlerinin Finansmanına İlişkin Kılavuz İlkeler, fon sağlayıcılar arasında artan iş birliğine ve iklim ve sağlık çözümlerini sürdürülebilir bir şekilde destekleme ivmesine işaret ediyor.
Ayrıca hükümetler, kalkınma bankaları, çok taraflı kurumlar, hayır kurumları ve STK'lar da dahil olmak üzere çok çeşitli paydaşların iklim ve sağlık çözümlerine yatırımlarını genişletmek için yaptığı finansman duyurularını da memnuniyetle karşıladı. Bu ortaklar, iklim sağlığı krizinin artan ihtiyaçlarını karşılamak için toplu olarak 1 milyar ABD doları ayırmayı taahhüt etti.
Yeşil İklim Fonu İcra Direktörü Mafalda Duarte, "Bu Yol Gösterici İlkeler, iklim değişikliğine karşı mücadelemizde çok önemli bir zamanda ortaya çıkıyor. Bu bütünsel ve daha eşitlikçi çerçeveyi yaratıp uygulayarak, iklim finansmanında sağlığa öncelik vermenin tüm ekonomiyi kapsayan faydalarını bulacağız." dedi.
COP28 Başkanlığı, iklim değişikliğinin sağlık üzerindeki etkilerini azaltmanın, önümüzdeki yedi yıl içinde emisyonları en az %43 oranında azaltmak amacıyla enerji sistemlerini karbondan arındırmaya yönelik hızlı ve büyük ölçekli eylemler de dahil olmak üzere tüm toplum genelinde eylem gerektireceğini kabul etmektedir. Bu amaçla, 2 Aralık'taki Dünya İklim Eylemi Zirvesi'nde Deklarasyonun duyurulması, COP28 Başkanlığı tarafından yapılan bir dizi duyurudan sadece biriydi.
3 Aralık'ta COP28 Sağlık Günü, COP'ta ilk iklim ve sağlık bakanlığı toplantısı gerçekleştirilecek. Toplantıya 100'ün üzerinde ülkeden Sağlık Bakanları ve üst düzey sağlık heyetlerinin katılması bekleniyor. COP28 Başkanlığı ayrıca, COP28'de dile getirilen ülke önceliklerine ve ihtiyaçlarına yanıt vermek ve insan sağlığını koruyacak ve geliştirecek finansman müdahalelerini artırmak için iklim ve küresel sağlık finansörlerini, kalkınma bankalarını, ülkeleri, hayırseverleri ve özel sektörü bir araya getirecek.
Çevirmen: Esmeralda Angun.